Moustardo-blanco
Sinapis alba
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Moutarde blanche.
Descripcioun :La moustardo-blanco èro proun cultivado à passa tèms e sèmblo bèn qu'èi pas de Prouvènço au contro de la moustardo-fèro. Se n'en destrìo que si silico an un bè plat emé d'alo e que caupon mens de 8 grano.
Usanço :Es emé li grano que s'adoubo la moustardo. Mai se podon manja peréu li fueio, subretout li jouino, cruso en ensalado o cuecho (troucho). La moustardo-blanco es uno planto vertuouso contro lou raumas (en emplastre), lou mau de tèsto, lou quiéu tapa, lou mau-d'os e de-terro (escourbut)... Èi peréu richo en vitamino C e en foulate.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sinapis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 8 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano-Èst
e Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Sinapis alba L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753